معرفی کتاب

این کتاب حاصل پژوهشی است که بهبودی درباره آثار ادبی، شاعران و نویسندگانی انجام داده که در تاریخ جنگ های ایران و روسیه تولید شده و یا فعالیت داشته اند.

بهبودی در بخشی از مقدمه خود برای این کتاب می نویسد:
به دور نظم و نثر ادبیات سرزمین ما که با ابزار و صنایع ادبی پرداخت یافته هم به دلیل فراوانی توجه تذکره نویسان قدیم و هم به علت محدودیت حوزه پژوهش مورخین معاصر، دایره ای کشیده شده است. این توجه بویژه نسبت به شعر که به عنوان شایعترین و پرنفوذترین زبان توانسته در عرصه های گوناگون به آفرینش های دینی، عرفانی، حماسی، اخلاقی، اجتماعی و… بپردازد موجب گشته تا این زمینه ادبی نزدیکترین مفهوم را به واژه ادبیات پیدا کند. و چه بسا این نزدیکی قبل از ورود داستان، نمایشنامه، طنز، قطعه در شیوه های تازه آن و پیش از کاربرد نثر جدید، یک تقارب حقیقی بوده باشد.

اگر زمان حاضر را که با گسترش، گوناگونی و دسته بندی علوم در همه زمینه ها، و حتی در خود ادبیات همراه است، از دوره های دیگر منها کنیم، محدوده شناخته شده ادبیات گذشته ما نزد بیشتر پژوهندگان، همان دایره بالاست.

از نظم و نثر آمیخته به فنون و رموز ادبی فراتر برده آثاری را در بر می گیرد که نمایانگر تفکر و اندیشه جامعه درهر دوره تاریخی است. در شناسایی منابع هر برهه، به گونه ای از آثار مکتوب بر می خوریم که نه می توان به لحاظ هنر کلام آن ها را در کنار منظومه ها و دواوین شعر قرارداد و نه می توان به دلیل نوع موضوع در ردیف تذکره های شعرا و کتاب های مورخین نشاند.

با این حال چشم پوشی از آن ها در بررسی های تاریخی ادبی، به علت اینکه مظهر روح جامعه و یا شاخص اندیشه گروه های اجتماعی بوده اند، غیرممکن است. نام کتاب ادبیات در جنگ های ایران و روس با تأکید بر باور اخیر از مفهوم ادبیات انتخاب شده است.

در پایان این کتاب هم برخی اسناد تصویری درج شده است.