معرفی کتاب

این کتاب به طرح و تبیین مصلحت در فقه اهل سنت و طرح و تبیین آن در فقه شیعه (شیعه امامیه اثناعشریه) و سپس مقایسه و بیان امتیاز مصلحت در فقه فریقین اختصاص دارد. گفتنی است در اینجا مقصود از مصلحت: ‘خیر و فایده یا دفع مفسدهای است که خوب است انسان به آن برسد؛ بنابراین، مصلحت اعم از ‘تحصیل فایده’ و ‘دفع مفسده’ است’. بر این اساس، نخست کلیاتی در این زمینه مطرح گردیده است که عبارتاند از: بررسی مصلحت در لغت، مصلحت در عرف متکلمان و فقیهان، تبیین واژههای همسو با مصلحت، تبیین واژههای فقه و شریعت، تقسیمات مصالح، و تزاحم مصالح. سپس مصلحت از دیدگاه اهل سنت مطرح گردیده و قالبهایی که اهل سنت، تحت آنها را از مصلحت سخن راندهاند (شامل استصلاح، استحسان، سد ذرایع، و قیاس) بررسی میشود. در ادامه مصلحت از دیدگاه شیعه تحت این عناوین مطرح گردیده است: مصلحت در سیرهی معصومین (ع)، جایگاه مصلحت در فقه شیعه، و نقش مصلحت در صدور احکام حکومی. در پایان نیز، تفاوت مصلحت در فقه شیعه و اهل سنت بازگو شده است.