معرفی کتاب

امروزه بررسی و نقد تئوری ای موجود در تاریخ هرمنوتیک، دلمشغولی بسیاری از اندیشمندان حوزه و دانشگاه است. در این میان، نظری های تحول آفرین، از جمله نظریه هرمنوتیکی شلایرماخر، اهمیت بیشتری دارند.
این کتاب در موضوع مبانی هرمنوتیکی نظریه قرائت های مختلف از دین با نگاه انتقادی، با ذکر چکیده در یک مقدمه و چهار فصل و یک نتیجه تدوین و تنظیم شده است.

پس از بیان مقدمه در فصل اول؛ طرح تحقیق آمده، در آن سوالهای اصلی، فرضیه ها و پیشینه موضوع بیان شده؛ و نیز واژه های کلیدی چون: دین، هرمنوتیک، تعدد قرائت ها، تفسیر، نقد، معرفت شناسی و…توضیح داده شده است.

فصل دوم؛ به تبیین و نقد آراء و دیدگاههای شلایرماخر، هایدگر، گادامر و… در باب هرمنوتیک و تأویل اختصاص دارد. شلایرماخر با دوری دانستن پدیده ی فهم تاحدودی دسترسی به مقصد مولف را ممکن می داند. دیلتای در امر تفسیر دستیابی به نیت مولف را مهم می شمارد، اما هایدگر و گادامر با دخالت دادن پیش فرضهای مفسر در عمل تفسیر و حلقوی دانستن تفسیر، دست یابی به نیت مولف را مهم ندانسته بلکه غیر مستقیم، امکان فهم های گوناگون را از یک متن و یا هر اثر دیگر را که همه پذیرفتنی است، پیشنهاد می کنند. در نقد این دیدگاهها دخالت تام و تمام پیش فرضها پذیرفته نشده و نکات دیگری از اندیشه های آنان نیز مورد نقد قرار گرفته است.

در فصل سوم؛ نظرات اندیشمندان مسلمان در باب نواندیشی دینی، تعدد قرائت ها و هرمنوتیک دین بررسی شده است. اقبال لاهوری و شریعتی در قرائت دین دیدگاه معتدل دارند. سید قطب و رشید رضا بنیادگرا هستند و ابوزید، سروش و شبستری دیدگاهی افراطی دارند و مانند گادامر پیش فرضهای مفسر را در امر قرائت و تفسیر متون دینی و آموزه های دین موثر می دانند. این دیدگاه تکثر فهم از یک اثر را در پی دارد، که مورد نقد قرار گرفته است.

در فصل چهارم؛ نقد و بررسی دیدگاههای مطرح شده در فصل های دوم و سوم بر مبنای دین شناسی سنتی و اجتهاد حوزوی ارائه شده است و در نهایت با ذکر نتیجه این اثر پایان یافته است.