معرفی کتاب

کتاب حاضر، هشتمین کتاب از دانشنامه میزان الحکمه (موسوعه میزان الحکمه) است که به صورت مستقل، منتشر می گردد.این کتاب، حاصل تلاش های فراوان برای ارائه یک مجموعه منسجم درباره اصلی ترین و مهمترین وظیفه دانشمندان و آگاهان دینی، یعنی تبلیغِ پیام های سازنده الهی و ارزش های اسلامی است. این کتاب، برای نخستین بار، نصوص اسلامی (متون قرآن و حدیث) را در زمینه هنر تبلیغ، اهمیّت و آداب و آفات آن و مسئولیت مبلّغ، به صورتی نو و موضوعی، در اختیار مبلّغان و پژوهشگران قرار می دهد.

در این جا خلاصه ای از شیوه تدوین این کتاب را یادآور می شویم:
۱. کوشیده شده است تمام روایاتی را که مربوط به موضوع «تبلیغ» بوده، از منابع روایی شیعه و اهل سنّت، گردآوری شود. این کار، با بهره گرفتن از رایانه و گزینش فراگیرترین و موثّق ترین روایات (برگرفته از کهنترین منابع)، انجام گرفته است.
۲. تلاش شده از تکرار روایات، پرهیز شود، مگر در موارد ذیل:
الف هنگامی که در تفاوت میان واژه ها و اصطلاحات، نکته مهمّی وجود داشته است.
ب هرگاه میان الفاظ روایات شیعی و اهل سنّت، تفاوت وجود داشته است.
ج هرگاه متن روایت مربوط به دو باب بوده است، البته به شرط آن که بیشتر از یک سطر نباشد.
۳. هرجا روایاتی وجود داشت که یکی از رسول خدا و بقیه از ائمه اطهار علیهم السلام نقل شده اند، روایت پیامبر صلی الله علیه وآله را در متن و نشانی روایات سایر معصومان علیهم السلام در پاورقی آورده شده است.
۴. پس از ذکر آیات قرآنی هر باب، روایات منقول از معصومان علیهم السلام را به ترتیب از پیامبر اکرم تا امام قائم (عج) آورده شده است، مگر آن جا که روایتی به تفسیر آیات آن باب پرداخته است که در این صورت، بر سایر روایات، مقدّم شده است؛ چنان که در برخی موارد، تناسب روایت ها مقتضی آن بوده که ترتیب پیشگفته، مراعات نشود.
۵. در آغاز روایات، تنها نام معصوم علیه السلام یاد شده است، مگر در مواردی که راوی، فعل معصوم را نقل کرده باشد، یا پرسش و پاسخی در بین باشد، یا راوی در متن، سخنی را آورده باشد که در ضمن گفتار معصوم نگنجد.
۶. منابع متعدّد روایات در پاورقی آمده و طبق میزان اعتبارشان چیده شده اند.
۷. در جایی که روایات در منابع اوّلیه به طور کامل بوده است، مستقیما از آنها نقل شده اند و از بحار الأنوار و کنز العمّال، به عنوان دو جامع روایی شیعی و سنّی، در پایان منابع، یاد شده است.
۸. گاه پس از ذکر منابع به سایر منابع، ارجاع داده شده است. این ارجاعات در صورتی است که متن روایت ذکر شده، با متن روایتی که بدان ارجاع داده شده، مرتبط بوده؛ اما تفاوت زیادی داشته اند.
۹. ارجاعات در پایان باب های کتاب، نشان دهنده ارتباط بیشتر میان آن باب هاست.
۱۰. در قسمت «نکته» که در آخر برخی فصل ها و باب ها آمده، نگرش جامعی به روایات آن باب انعکاس یافته، و گاه پیچیدگی ای که در برخی روایات آمده، مشخّص ساخته است.